از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بازیکنان اسکواش در زمینی که فقط ضلع پشتی آن شیشه‌ای است
اسکواش یا دیوارتوپ (به انگلیسی: Squash، برگرفته از واژگان squeeze together و crush) ورزشی راکتی است که به صورت تک‌نفره (۲ بازیکن) و دونفره (۴ بازیکن) در زمینی کاملاً احاطه‌شده با دیوارهای معمولاً شیشه‌ای بازی میشود. شیشه‌ای بودن دیوارها تماشای بازی توسط تماشاگران را امکان‌پذیر می‌کند. در مسابقه‌های بین‌المللی دیوارهای بیشتری از جنس شیشه در نظر گرفته می‌شوند.
یکی از دشواری‌های اسکواش این است که برخلاف دیگر ورزش‌های راکتی، توپ در اغلب اوقات از پشت سر بازیکن می‌آید. اسکواش با توپ و راکت مخصوص بازی میشود. هدف اصلی این بازی، ضربه‌ای به توپ است که حریف نتواند به راحتی ضربه بعدی را به دیوار بزند یا به دشواری واکنش نشان دهد.
اسکواش نخستین بار در در سال ۱۸۳۰ در مدرسه هارو در انگلستان ابداع شد. در سال ۱۸۷۴ این رشته ورزشی و مسابقه‌های آن در انگلستان رسمیت یافت و در سال ۱۸۸۳ نخستین زمین اسکواش در شهر مسجدسلیمان به وسیلهٔ شرکت نفت ساخته شد. در سال ۱۹۱۱ قوانین بازی و ابعاد زمین توسط انگلیسی‌ها ضابطه‌مند شد و به شکل امروزی درآمد. در سال ۱۹۶۷ فدراسیون بین‌المللی اسکواش با شرکت ۷ کشور تأسیس شد و در سال ۱۹۹۲ نام آن به فدراسیون جهانی اسکواش (WSF) تغییر کرد.[۱]
وجه تمایزاسکواش با بسیاری از ورزش‌های مشابه عدم وجود محدودیت در زمین است. به این معنی که بازیکنان می‌توانند در تمام قسمت‌های زمین بدون اینکه بخشی از آن مختص یک بازیکن باشد ضربه بزنند. این ورزش، به گفته بسیاری، سریع‌ترین ورزش است که بیشترین سلامتی را برای بازیکنش به ارمغان می‌آورد.
در گذشته، راکت‌ها را از چوب درخت زبان‌گنجشک می‌ساختند ولی راکت‌های امروزی بیشتر از جنس ف، گرافیت یا کولار و فیبر کربن ساخته می‌شوند. طول راکت ۶/۶۸ و عرض آن ۵/۲۱ سانتی‌متر است. بیشترین وزن مجاز برای راکت ۲۵۵ گرم است ولی وزن معمول‌شان بین ۱۱۰ تا ۱۵۰ گرم است.[۲]
قطر توپ‌های اسکواش بین ۳۹/۵ و ۴۰/۵ میلی‌متر است و وزن‌شان بین ۲۳ تا ۲۵ گرم. این توپ‌ها را از دو لایه لاستیک فشرده به صورت توخالی می‌سازند. دمای هوا بر میزان پرش توپ تأثیر می‌گذارد به این معنی که هرچه‌قدر توپ گرم‌تر باشد بالاتر و بیشتر می‌پرد. اغلب پیش از شروع بازی با زدن چند ضربه توپ را گرم می‌کنند. توپ‌ها از لحاظ میزان پرش انواع مختلفی دارند که با رنگ و تعداد خال‌هایشان مشخص میشود. بدین ترتیب:
توپ دو خال زرد: توپی استاندارد که از سال ۲۰۰۰ در مسابقات اسکواش جای توپ تک خال زرد را گرفت.
توپ تک خال زرد: این توپ تا سال ۲۰۰۰ در مسابقات اسکواش استفاده می‌شد. تفاوت آن با نمونه دو خالش در سریع‌تر گرم‌شدنش است که باعث میشود هنوز هم گاهی به هنگام زمستان از آن استفاده شود.
توپ با خال آبی: این توپ به دلیل قدرت پرش بالایی که دارد برای مبتدی‌ها و بازیکنان کم‌سن و سال به کار می‌رود. گرچه برخی مربی‌های اسکواش معتقدند که بهتر است اسکواش را از همان ابتدا با توپ دو خال زرد آموزش داد تا بازیکن به توپی با قدرت بالا عادت نکند.[۳]
توپ تک خال قرمز: توپی سبک که قدرت پرش بالایی دارد.
توپ سفید: این توپ در زمین‌های تمام‌شیشه به کار می‌رود.
توپ آبی: این توپ بزرگ‌تر از توپ‌های استاندارد است و قدرت پرش بسیار بالایی دارد و برای آموزش کودکان و خردسالان به کار می‌رود.
راکت و توپ اسکواش
بازی با زدن سرویس آغاز میشود و پس از برخورد به دیوار با زاویه‌ای معین وارد زمین سرویس میشود. هر بازیکن به طور یکی‌درمیان توپ را با راکت به دیوار روبرو می‌زند و حریف باید آن را به همان دیوار برگرداند. ضربه‌ها باید با سرعت و زاویه‌ای زده شوند که حریف نتواند توپ را به دیوار روبرو برگرداند. مسابقه اسکواش شامل سه یا پنج گیم و هر گیم دارای ۱۱ امتیاز است.[۴]
درایو مستقیم (به انگلیسی: straight drive): درایو در اصل به معنی هل دادن میباشد[۵] و در اسکواش به ضربه‌ای تلقی میشود که مستقیم و به صورت موازی و نزدیک به دیوارهای کناره زده میشود.[۶] این ضربه معمولاً به عقب زمین برمی‌گردد و یکی از ضربات اصلی است. به این ضربه ریل (به انگلیسی: rail) هم می‌گویند. چنین ضرباتی که در آن توپ مسیری طولانی را در زمین طی می‌کند ضرباتی با "طول خوب " (به انگلیسی: good length) می‌گویند.
بوست یا ضربهٔ زاویه‌دار (ام تو) (به انگلیسی: boast): این واژه به معنی اولین تراش‌هایی است که مجسمه‌سازان و سنگ‌تراشان با اسکنهٔ پهن انجام می‌دهند.[۵] همان‌طور که از نامش برمی‌آید در این ضربه، توپ را ابتدا به دیوار کناره، دیوار فورهند (forehand) یا بک‌هند (backhand) می‌زنند سپس با زاویه‌ای باز به دیوار روبرو برخورد می‌کند.[۳]
والی (به انگلیسی: volley): این واژه از ریشه لاتین به معنی پرواز کردن گرفته شده است.[۵] در این ضربه توپ پس از برخورد به دیوار روبرو پیش از اینکه به زمین برخورد کند مستقیم به سمت دیوار روبرو شلیک میشود.[۷] این ضربه سرعت بازی را بالا می‌برد و معمولاً بعد از سرویس زده میشود.[۳]
ضربه دراپ (به انگلیسی: drop shot) یا ضربه کوتاه و آهسته: دراپ در اصل به معنی پایین آوردن، افتادن و کاهش یافتن است.[۵] توپ را به آرامی به دیوار جلو می‌زنند به گونه‌ای که در گوشهٔ جلویی زمین در نزدیکی دیوار روبرو به زمین برخورد کند.[۷]
لاب (به انگلیسی: lob): این ضربه با ارتفاع بالا به دیوار جلویی زده میشود در نتیجه به عقب زمین برمی‌گردد این ضربه حالت کمانی دارد.[۳]
کراس (به انگلیسی: cross): این واژه به معنی عبور از خط است (فرهنگ لانگمن) و به ضربه‌ای اطلاق میشود که از یک سمت زمین با زاویه به دیوار روبرو برخورد می‌کند و به سمت دیگر زمین برمی‌گردد.[۷] بدین معنا که اگر توپ از سمت فورهند زمین زده شود در قسمت بک‌هند فرود می‌آید و بالعکس.
کیل (به انگلیسی: kill): کیل به معنی کشتن است و به ضربه‌ای تیز و قدرتی اطلاق میشود که محکم ولی با ارتفاع کم به دیوار جلویی زده میشود.[۷] کیل در واقع ضربه نیست و توپ پس از برخورد روی سطح زمین برمی‌گردد.[۳]
تریکل بوست (به انگلیسی:trickle boast): ریشه واژه تریکل از strike به معنی ضربه یا اصابت است[۸] و به حرکتی آهسته اطلاق میشود.[۹] این ضربه همان پرتاب بوست است؛ ولی، برخلاف بوست، در قسمت فورهند به صورت بک‌هند و بالعکس زده میشود.[۳]
ضربه نیک (به انگلیسی: Nick Shot): واژه نیک در اصل به معنی شکاف یا بریدگی کوچک است.[۹] و به ضربه‌ای اطلاق میشود که پس از برخورد به دیوار جلویی به گوشه و کف زمین برخورد کند و باعث میشود که توپ مثل ضربه کیل به درون زمین برنگردد یا با ارتفاع خیلی کم برگردد.[۳]
اسکید بوست (به انگلیسی: Skid Boast): واژه اسکید در اصل به معنی رانده شدن به کناره است.[۵] و به ضربه‌ای اطلاق میشود که از یکی از گوشه‌های عقبی زمین با ارتفاع بالا و زاویه تند در طول دیوار کناره زده شود؛ یعنی ابتدا به دیوار کناره برخورد می‌کند و سپس با ارتفاع زیاد به میانه دیوار جلویی می‌خورد. اگر به درستی زده شده باشد پس از آن به دیوار کناره مقابل برخورد می‌کند و پس از رد شدن از حریف در نزدیکی دیوار عقبی فرود می‌آید.[۷]
ریباند (به انگلیسی: rebound): این واژه از دو بخش ری (re) به معنی دوباره و باند (bound) به معنی بازگشتن تشکیل شده است[۸] و به ضربه‌ای اطلاق میشود که در پاسخ به ضربه‌ای که به عمق زمین برسد به کار می‌رود. به این صورت که توپ را به جای اینکه به سمت دیوار روبرو بزنند، از شیشه عقب کمک می‌گیرند بنابراین توپ پس از برخورد به شیشه عقب به شدت به سمت دیوار روبرو پرتاب میشود.
بوست یا نیک سه دیواره (3-wall Nick): در این ضربه، توپ پس از برخورد با زاویه بسته به دیوار کناره به دیوار جلویی می‌خورد سپس با زاویه به دیوار کناره روبرو برخورد می‌کند. در واقع در این ضربه به جز شیشه عقبی زمین، توپ به هر سه دیوار دیگر برخورد می‌کند.
متخصصان عوارض زیادی را برای چاقی عنوان کردهاند که علاوه بر کاهش کیفیت زندگی موجب کاهش طول عمر نیز میگردد. در زیر به برخی بیماری‌های شایع که علل اصلی آن چاقی است اشاره می‌کنیم.
وقتی وزن‌مان بالا می‌رود بافت چربی نیز بیشتر میشود که این بافت، مواد غذایی و اکسیژن مورد نیاز خود برای زنده ماندن را از جریان خون تامین می‌کند. هر چقدر نیاز به اکسیژن و مواد مغذی بیشتر میشود، حجم خون و مقدار فشاری که روی سیستم گردش خون وارد میشود نیز افزایش می‌یابد و هر چه حرکت خون در سیستم گردش خون بیشتر شود فشار بیشتری بر دیواره‌ی سرخرگ‌ها وارد میشود. همچنین چاقی باعث افزایش تعداد ضربان قلب و کاهش ظرفیت عروق برای جابجایی خون میشود که تمام این عوامل باعث پرفشاری خون میگردد.
یکی دیگر از بیماری‌هایی که چاقی روی آن تاثیر دارد، دیابت نوع ۲ میباشد. به این نوع دیابت، دیابت مقاوم به انسولین نیز می‌گویند زیرا با اضافه وزن فشار بیشتری بر بدن برای استفاده از انسولین وارد میشود که نتیجه‌ی این امر افزایش خطر دیابت است.
خطر مرگ در بیماری‌های قلبی و عروقی خیلی زیاد میباشد. چاقی نیز یکی از عواملی است که در این بیماری تاثیر می‌گذارد، چون چاقی باعث میشود رگه‌های چربی در عروق قلب ایجاد شود که این امر منجر به درگیری عروق کرونر قلب و خطر مرگ و میر میشود. این‌گونه هم می‌توان گفت که چاقی با افزایش میزان بروز و شیوع فشارخون بالا و دیابت ارتباط دارد که خود این‌ها از عوامل خطر ابتلا به بیماری عروقی قلب است.
درست است که چاقی خود یک بیماری روانی نیست، اما متاسفانه به برخی مشکلات روانی منجر میشود. در این سال‌ها که اکثریت افراد جامعه به خصوص جوانان به دنبال مانکن شدن و حتی مدلینگ شدن هستند، وسواس لاغری می‌تواند با ثبات‌ترین ذهن‌ها را نیز تحت فشار قراردهد.
به همین خاطر افرادی که چاق هستند به دنبال راه‌های نامناسب و حتی خطرناک میروند تا لاغر شوند، زیرا احساس می‌کنند از جامعه طرد شده‌اند و گاهی واقعاً مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند و این رفتارهای نامناسب با افراد چاق باعث میشود آنها به تدریج دچار افسردگی و اضطراب شوند.
این مشکلات در نوجوانان بیشتر خودنمایی می‌کند، زیرا مورد تمسخر دیگر همسالان خود قرار می‌گیرند و این امر باعث میشود اعتماد به نفس خود را از دست بدهند و متاسفانه در برخی موارد برای جبران این احساس به سمت مصرف سیگار و الکل کشیده شوند.
ساده‌ترین علت چاقی دریافت انرژی اضافی، بیش از انرژی مصرفی است. وقتی ما در طول روز انرژی بیشتری نسبت به نیاز روزانه‌ی خود دریافت می‌کنیم باعث میشود انرژی اضافه در بدن به صورت چربی احشایی یا زیرجلدی ذخیره شود.
بنابراین عادات غذایی غلط از جمله مصرف بی رویه‌ی فست فودها، نوشابه‌های گازدار، غذاهای چرب و سرخ شده، شیرینی‌ها و از همه بدتر مصرف کم سبزی و میوه باعث چاقی میشود.
پس بهتراست از همان دوران کودکی الگوهای مناسب غذایی برای فرزندان‌مان ایجاد کنیم تا دچار مشکل چاقی و اضافه وزن نشوند. مصرف سبزیجات، لبنیات، نان‌های سبوسدار و میوه‌ها و همچنین محدود کردن مصرف فست فودها بهترین راه حل برای جلوگیری از اضافه وزن میباشد.
در کنار تغذیه‌ی سالم نباید از ورزش و تحرک غافل شد، چون ورزش نقش مهمی در سوزاندن کالری مصرفی روزانه دارد. بنابراین کاهش مقداری از انرژی مصرفی و افزایش فعالیت‌های جسمانی، مناسب‌ترین روش در کاهش وزن به شمار می‌آید.
برای مقابله با چاقی ورزش‌هایی مانند دوچرخه سواری، شنا، ایروبیک و پیاده‌روی بسیار مناسب هستند. برای کاهش وزن می‌توان از دارو درمانی نیز کمک گرفت ولی استفاده از این داروها بدون تجویز پزشک خطرناک میباشد. متخصصان طب سنتی نیز داروهای گیاهی خاصی مانند گزنه، چای سبز، رازیانه و… را برای کاهش اشتها وچربی سوزی و کاهش وزن پیشنهاد می‌کنند.
چاقی مسئله‌ای پیچیده به شمار می‌رود و علل آن ترکیبی از شیوه‌ی زندگی، محیط و وراثت فرد میباشد شیوع آن نه تنها در کشور ما بلکه در تمام جهان دیده میشود. انتخاب یک رژیم غذایی سالم، همراه با انجام ورزش و پرهیز از پرخوری و بی‌تحرکی می‌تواند احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها و خطر مرگ و میر را تا حد زیادی کاهش دهد
ژیمناستیک یکی از رشته های ورزشی بسیار جذاب و پر تحرک است که طرفداران خاص خود را داشته و تقریبا همه ی مردم دیدن حرکات آکروباتیک و کار ورزشکاران روی اسباب های مختلف را دوست دارند.
ژیمناستیک به عنوان رشته ی مادر و پایه ی رشته ها معرفی گردیده است و در این موضوع نسبت به ورزش شنا و دو میدانی اولویت بیشتری هم دارد. چرا که اگر شما به ورزش شیرجه دقت کنید حرکات ژیمناستیک را می بینید یاورزش دو و میدانی در پرش ها، انجام حرکاتی که به انعطاف زیادی نیاز دارد مشهود است.
اما ورزش ژیمناستیک را با دو هدف می توان کارکرد :
۱) همگانی:
کسب آمادگی بالا برای ورود به رشته های ورزشی دیگر
۲) قهرمانی :
ادامه ی این ورزش به صورت حرفه ای و کسب افتخار در این ورزش.
● همگانی:
ورزش ژیمناستیک به دلایلی که در بالا توضیح داده شده و این که می تواند آمادگی جسمانی بسیار مطلوب و قابل قبولی خصوصا در فاکتورهای انعطاف پذیری ، قدرت عضلانی، سرعت عکس العمل و از همه مهمتر هماهنگی عصبی عضلانی که یکی از ویژگی های خاص ژیمیناستیک است در اختیار افرادی که کار می کنند جذاب جلوه میدهد
ژیمناستیک را می توان از سن پایین و کودکی که بهترین آن ۵ سال است آغاز کرد که هم فرصت برای کسب سلامتی و امادگی جسمانی و عادت کودک به ورزش کردن است و هم فرصتی برای محک زدن و استعداد یابی کسانی که مستعد این ورزش هستند و می توانند این ورزش را به صورت قهرمانی کار کنند.
کسانی که ژیمناستیک کار می کنند از روحیه اجتماعی بسیار بالا ، شادابی فراوان و هوش سرشار برخوردار خواهند شد.
نظم، زیبایی و نظافتی که ورزش ژیمناستیک به آن نیاز دارد کودکان را منضبط و مطیع قوانین بار می آورد و این ها خصوصیاتی است که بعد از کسب آن کودک می تواند در رشته های ورزشی دیگر چند قدم جلوتر از همسالان خود باشد که ژیمیناستیک را تجربه نکرده اند.
البته در بخش همگانی افراد می توانند در سنین بالا هم این ورزش را تجربه کنند و حتی مقداری از حرکات زیبای این ورزش را یاد بگیرند اما به دلیل سخت بودن قوانین مسابقات ژیمناستیک و حساسیت اجرای زیبا برای داوران و تماشاگران همه ی افرادی که حرکات را اجرا می کنند مستعد شرکت در مسابقات نیستند.
اعتماد به نفس بالا در انجام حرکات سخت در ورزشکاران ژیمناستیک بدست می آید که می تواند در زندگی عادی این افراد نیز بسیار موثر باشد.
بدن پیچیده ، قدرت بالا ، راه رفتن و نشستن درست در طول زندگی نیز از مزیت های اکتسابی این ورزش تماشایی و پر طرفدار است .
تصورات غلطی که درباره ی این ورزش وجود دارد این است که این ورزش مانع رشد انسان به خاطر فشار زیاد به استخوان ها، صفحات رشد را استخوانی می کند ؛در حالیکه واقعیت این نیست و ژیمناستیک نتنها از رشد انسان جلوگیری نمی کند بلکه به لحاظ بهره بردن از وسایلی مانند بارفیکس و حرکات کششی و جهشی و همچنین فعالیت فیزیکی زیاد در افزایش رشد بدن موثر است امااین که چرا قهرمانان ژیمناستیک افراد کوتاه قامتی نسبت به ورزش هایی مانند والیبال و بسکتبال هستند به این دلیل است که افراد کوتاه قامت در این ورزش که از سرعت و چابکی بسیار زیادی برخوردار است موفق ترند و به عنوان مستعد ورزش ژیمناستیک بیشتر جذب این ورزش می شوند حال آنکه افراد بلند قد برای سهولت در پرتابها و پرش، جذب ورزش های بسکتبال و والیبال می شوند.
البته نا گفته نماند که فعالیت بدنی و ورزش کردن اگر تحت نظر مربیان آگاه و بر پایه علوم ورزشی و تخصصی نباشد و به طور سنتی و بی قاعده دنبال شود مطمئنا اثرات زیانبار زیادی را پیش روی ورزشکار خواهد گذاشت.
● ژیمناستیک قهرمانی :
یکی از مهمترین نکات در خصوص بخش قهرمانی ژیمناستیک ،استعداد یابی از بین افراد علاقه مند است با توجه به شروع ورزش ژیمناستیک از سنین پایین حساسیت انتخاب درست کودکان به عنوان افراد مستعد قهرمانی در ژیمیناستیک اهمیت بالایی پیدا می کند چرا که اگر در انتخاب کودک درست عمل نکرده باشیم در تمرینات سخت ،ممکن است کودک یا از پس آن تمرینات بر نیاید و یا دچار آسیب و یا حتی ورزش زدگی شود. پس مهم است که تمامی معیار های انتخاب فرد مستعد ورزش ژیمناستیک بررسی و رعایت شود.در ادامه اشاره مختصری خواهیم داشت به چند فاکتور مهم در انتخاب کودکان مستعد ژیمیناستیک:
۱) هوش و ذکاوت:
سرعت بالای حرکات و قدرت تصمیم گیری در کمتر از کسری ازثانیه برای ژیمناست ها امری طبیعی و پرتکرار است و شخصی می تواند موفق باشد که از این قاعده بهره فراوانی ببرد.
۲) قدرت:
فاکتور قدرت در همه ورزش ها ضروری است اما در ژیمناستیک شکل دیگری دارد، تحمل وزن بدن در زوایای مختلف و اجرای حرکات سخت آنهم به زیباترین و تمیز ترین شکل ممکن و بدون کوچکترین لرزشی و حتی احساس فشار و چروکیده گی در صورت اهمیت قدرت مطلق را صد چندان کرده و می طلبد که ژیمناست در ادامه قدرت به فاکتور ی بنام استقامت در قدرت دست پیدا کند.
۳) هماهنگی عصبی عضلانی:
این که توان اجرای برخی حرکات ژیمناستیک در افراد عادی هم وجود داشته باشد دور از توقع نیست اما چیزی که ورزشکار مستعد ژیمناستیک را از افراد دیگر متمایز می کند هماهنگی دستورات مغز و اجرای آنها توسط عضلات در بهترین زمان ممکن است این که ژیمناست به هوا پرواز می کند و بعد از اجرای ۳ پشتک یا ۳ وارو یا ۳ بتر که در این حرکات بدن در زوایای مختلف در چرخش است، روی دو پا خود به زمین فرود می آید و حتی ذره ای تعادل خود را از دست نمی دهد به خاطر بهره گیری از این فاکتور بسیار مهم و اساسی است. تصور کنید این خصوصیت در فردی وجود نداشته باشد یا حتی ضعیف باشد چه می شود؟
در اولین اجرا به زمین خورده و آسیب می بیند.
۴) سرعت:
مطمئنا و وما یک شخص قهرمان دوی سرعت نمی تواند در اجرای حرکات ژیمناستیک تا چندین متر از زمین اوج بگیرد کما اینکه ژیمناست برای اجرای حتی سنگین ترین حرکات ژیمیناستیک فقط مجاز به برداشتن ۳ قدم است و هر قدمی که بیشتر بردارد از او امتیاز کسر خواهد شد و خوب می دانید که قهرمانان ژیمناستیک با صدم و هزارم امتیازها مشخص می شوند
۵) انعطاف:
این فاکتور در ژیمناستیک اهمیت زیادی دارد و به نوعی انعطاف در ژیمناستیک به معنای واقعی و کامل خود می رسد؛انعطاف فاکتوری است که اگر وجود نداشته باشد ۷۰ در صد حرکات ژیمناستیک را نمی توان آموخت و کسانی که از انعطاف کمی برخوردار باشند خیلی زود در ورزش ژیمناستیک آسیب می بینند و شاید حتی دچار مشکلات مفصلی شوند و به همین دلیل است که مربیان از بدو ورود نو آموزان ،برای حفظ سلامت ورزشکار با او حرکات ورزشی که انعطاف بدنی را تقویت می کند تمرین می کنند.
خوب البته فاکتورهای زیادی برای انتخاب فرد مستعد ورزش ژیمناستیک مورد نظر کارشناسان و مربیان این ورزش است که پرداخت به آنها به وقت و مجال بیشتری نیاز دارد انشاءا. در مقالات بعدی سعی می کنیم بیشتر به این موضوع بپردازیم.
درباره این سایت